Fermo to miasto pełne historycznych i kulturalnych skarbów, położone na malowniczym wzgórzu z widokiem na Adriatyk. Jako jedno z głównych miast regionu Marche, Fermo oferuje atrakcje, które zadowolą zarówno miłośników sztuki, historii, jak i pięknych krajobrazów. Oto osiem najważniejszych miejsc, które warto odwiedzić podczas spaceru po tym wyjątkowym mieście.
Fermo – podstawowe informacje
Fermo to stolica jednej z pięciu prowincji regionu Marche o tej samej nazwie. Leży na wzgórzu, z którego roztacza się widok na Adriatyk, oddalony o około 6 km. Aby dotrzeć do Fermo, najlepiej kierować się autostradą A14, która biegnie wzdłuż wybrzeża . Najbliższy zjazd to Porto San Giorgio, skąd prowadzi krótka droga do miasta. Można też skorzystać z transportu kolejowego, wysiadając na stacji w Porto San Giorgio i kontynuując podróż autobusem. Fermo znajduje się około 75 km na południe od Ankony, gdzie znajduje się międzynarodowe lotnisko, co czyni miasto łatwo dostępnym zarówno dla turystów krajowych, jak i zagranicznych. Dzięki swojemu położeniu i atrakcyjnej okolicy, Fermo może być świetną bazę wypadową do zwiedzania regionu Marche.
Ciekawostki o Fermo
- Rzymskie korzenie – Fermo było ważnym ośrodkiem już w czasach starożytnych, założonym jako kolonia rzymska w III wieku p.n.e. Miasto odgrywało strategiczną rolę w kontrolowaniu wybrzeża Adriatyku.
- Pod miastem znajduje się rozbudowany system rzymskich cystern (Cisterne Romane), który należał do największych tego typu konstrukcji w starożytnym Rzymie. Zbudowane w I wieku n.e. cysterny mogły pomieścić do 3 milionów litrów wody!
- Cavalcata dell’Assunta – Fermo słynie z jednego z najstarszych i najbardziej widowiskowych festiwali średniowiecznych we Włoszech, Cavalcata dell’Assunta. Co roku w sierpniu, odbywa się rekonstrukcja historycznych wyścigów konnych, podczas których różne dzielnice miasta rywalizują ze sobą. To barwne święto połączone z paradami i pokazami kostiumów historycznych.
- Teatro dell’Aquila w Fermo uważany jest za jeden z najlepszych teatrów we Włoszech pod względem akustyki, co czyni go miejscem licznych prestiżowych wydarzeń operowych i koncertów.
Co zobaczyć w Fermo?
Główny plac Piazza del Popolo
Piazza del Popolo to serce Fermo i jeden z najpiękniejszych placów we Włoszech, który stanowi idealne miejsce do rozpoczęcia zwiedzania miasta. Otoczony renesansowymi budynkami z arkadami plac jest przestrzenią, gdzie tętni życie społeczne i kulturalne. W centrum placu znajduje się imponujący Palazzo dei Priori, będący siedzibą ratusza oraz Pinakoteki, gdzie można podziwiać dzieła mistrzów renesansu, takich jak Carlo Crivelli. Warto usiąść w jednej z kawiarni, wypić włoską kawę i rozkoszować się widokiem na okoliczne budynki.
Palazzo dei Priori
Palazzo dei Priori to imponujący renesansowy pałac, położony na Piazza del Popolo, głównym placu Fermo. Zbudowany w XIII wieku, jest najstarszym i jednym z najważniejszych budynków w mieście, a także od wieków siedzibą władz miejskich. Fasada pałacu wyróżnia się eleganckimi łukami oraz monumentalnymi schodami prowadzącymi do głównego wejścia. Wewnątrz mieści się Muzeum Archeologiczne, które prezentuje bogatą kolekcję znalezisk z czasów rzymskich, w tym wyjątkowe przedmioty i artefakty. Szczególną atrakcją pałacu jest Sala del Mappamondo, czyli sala z gigantycznym globusem z XVIII wieku oraz biblioteką z cennymi starodrukami.
La Sala del Mappamondo (🇮🇹 mappamondo – globus)
Sala del Mappamondo mieści się w renesansowym Palazzo dei Priori na Piazza del Popolo. To imponująca biblioteka z XVIII wieku, której nazwa pochodzi od gigantycznego globusa, czyli “mappamondo”, stworzonego w 1713 roku przez geografa Silvestro Amanzio Moroniego. Globus, o średnicy ponad dwóch metrów, przedstawia ówczesną wizję świata i jest jednym z największych tego typu zabytków we Włoszech. Sala słynie także z kolekcji rzadkich książek, w tym starodruków i rękopisów, które stanowią cenne świadectwa wiedzy z przeszłości. Wnętrze biblioteki zdobią bogato rzeźbione drewniane regały oraz freski. Sala del Mappamondo to nie tylko skarbnica wiedzy, ale także przykład pięknej, historycznej i wyjątkowej architektury absolutnie wartej zobaczenia w mieście.
Cisterne Romane (🇵🇱 Cysterny Rzymskie)
Podziemne cysterny rzymskie, czyli Cisterne Romane, to jedna z najciekawszych historycznych atrakcji Fermo. Zbudowane w I wieku n.e., cysterny stanowią doskonały przykład rzymskiej inżynierii i były używane do gromadzenia wody pitnej dla miasta. Ten rozległy system składający się z 30 komór o łącznej powierzchni 2200 metrów kwadratowych jest dostępny do zwiedzania i oferuje fascynującą podróż w przeszłość. Cysterny zostały zachowane w doskonałym stanie, co czyni je jednymi z największych i najlepiej zachowanych na świecie. Wizyta w tym podziemnym labiryncie to unikalne doświadczenie, które przybliża życie codzienne starożytnych Rzymian.
Parco del Girfalco (🇵🇱 Park Girfalco)
Parco del Girfalco to malowniczy park znajdujący się na szczycie wzgórza w Fermo, oferujący wspaniałe widoki na miasto i okoliczne krajobrazy, w tym morze Adriatyckie oraz góry Apeniny. To jedno z ulubionych miejsc zarówno mieszkańców, jak i turystów, idealne do spacerów, relaksu i pikników. Park otacza Katedrę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, główny zabytek Fermo, który wznosi się tuż obok. W parku często odbywają się wydarzenia kulturalne, koncerty oraz festyny, co czyni go żywym centrum życia społecznego. Dzięki swojej lokalizacji, Parco del Girfalco to doskonały punkt widokowy pełen drzew, kwiatów i zacisznych alejek, z którego można podziwiać piękno regionu Marche z wielu stron.
Duomo di Fermo (🇵🇱 Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny)
Duomo di Fermo, znana również jako Cattedrale di Santa Maria Assunta in Cielo, to jedna z najważniejszych atrakcji miasta, położona na szczycie wzgórza Girfalco. Katedra łączy w sobie różne style architektoniczne, od romańskiego po gotyk, co wynika z licznych przebudów na przestrzeni wieków. Jej fasada, z charakterystycznym romańskim portalem i wielkimi oknami, zachwyca surową elegancją, a wnętrze kryje piękne freski oraz liczne dzieła sztuki sakralnej. Szczególnie interesująca jest mozaika z V wieku znajdująca się w krypcie, będąca jednym z najstarszych zabytków tego typu w regionie. Z tarasów wokół katedry rozciąga się przepiękny widok na okolicę, w tym Adriatyk oraz Apeniny. Katedra stanowi nie tylko ważne miejsce religijne, ale też kluczowy punkt historyczny i kulturalny Fermo, przyciągając zarówno pielgrzymów, jak i miłośników sztuki.
Teatro dell’Aquila
Teatr dell’Aquila to jeden z największych i najpiękniejszych teatrów w regionie Marche, który od XVIII wieku przyciąga miłośników sztuki i kultury. Zbudowany w stylu neoklasycystycznym, teatr może pomieścić ponad 1000 widzów, a jego wnętrze zachwyca bogatymi złoceniami, pięknymi lożami i olbrzymim żyrandolem. Dzięki doskonałej akustyce, Teatro dell’Aquila jest miejscem licznych przedstawień operowych, koncertów oraz spektakli teatralnych. Zwiedzający mogą także zobaczyć kulisy teatru oraz przestrzenie techniczne, które przybliżają historię tego miejsca. Teatr stanowi ważny punkt na mapie kulturalnej Fermo i jest obowiązkowym przystankiem dla każdego, kto ceni sztukę.
Czego spróbować w Fermo?
Podczas wizyty w Fermo warto spróbować lokalnych specjałów, które są unikalne właśnie dla tego miasta i okolic. Jednym z nich jest tradycyjny makaron pochodzący z miejscowości oddalonej o niecałe pół godziny drogi autem od Fermo – Campofilone. Mowa o Maccheroncini di Campofilone, delikatnych nitkach makaronu jajecznego, serwowanego zwykle z prostymi, ale intensywnymi sosami, często bazującymi na mięsie.
Innym tradycyjnym daniem jest vincisgrassi, regionalna wersja lasagne, która z pewnością zaspokoi większy głód. Warto również spróbować olive all’Ascolana, smażonych oliwek faszerowanych mięsem (o lasagni z Marche i faszerowanych oliwkach przeczytacie więcej w artykule Czego spróbować w regionie Marche? 8 potraw, które smakują tu wyjątkowo). Na koniec, nie zapomnijcie o degustacji lokalnych win, w szczególności białego Verdicchio i czerwonego Rosso Piceno, które doskonale dopełniają wyjątkowe dania kuchni Marche.
Fermo spodoba się zarówno miłośnikom sztuki, historii, jak i przyrody. Od pięknych placów i zabytków po ukryte podziemne skarby i biblioteki – miejscowość oferuje całkiem bogatą ofertę turystyczną. Warto poświęcić czas na odkrywanie tych miejsc, które przybliżają historię i kulturę Marche, a jednocześnie pozwalają poczuć autentyczny klimat jednego z najważniejszych miast regionu.