Civitanova Marche nad Adriatykiem – plaże, atrakcje i polecenia gastronomiczne

111

• Civitanova Marche – podstawowe informacje
• Civitanova Miastem tańca – ciekawostki
• Co zobaczyć w Civitanova Marche?
  • Plaże: piaszczysta i kamienista
  • Lungomare, port i molo “Vedo a colori”
  • Ratusz, plac główny i Lido Cluana
  • Główna ulica handlowa Corso Umberto I
  • Dzielnica Shanghai – “Borgo Marinaro”
  • Vecchia Pescheria & Kościół Christo Re
  • “Górne” miasteczko, czyli Civitanova Alta
• Czego spróbować i gdzie zjeść będąc w Civitanovie?

Civitanova Marche – podstawowe informacje

Civitanova Marche to nadmorskie miasto w prowincji Macerata. Kiedyś było podzielone na dwie gminy, które zostały połączone w 1938 roku. Są to Civitanova Alta, która stoi na wzgórzu z widokiem na dolinę Chienti oraz Porto Civitanova obejmująca port i wybrzeże Morza Adriatyckiego.

Dolne miasto na wybrzeżu “rozdziela” port i molo. Promenada po jego południowej stronie to Lungomare Sergio Piermanni, natomiast część północna pokrywa się z ulicą Viale Giacomo Matteotti. Parkingi wzdłuż całego wybrzeża są darmowe = oznaczone kolorem białym. Niestety podobno trwają rozmowy, żeby wprowadzić za nie opłaty. Latem jest bardzo ciężko znaleźć tutaj miejsce.

Jak dojechać do Civitanovy? Nic prostszego! Jeżeli jedziecie autem, wystarczy zjechać z autostrady A14 Adriatyk przez bramkę poboru opłat Civitanova Marche. Do miasta łatwo dostaniecie się też pociągiem np. z Ankony. Stacja kolejowa znajduje się w ścisłym centrum i dosłownie kilka minut spacerem od plaży.

W sezonie letnim w Civitanovie dużo się dzieje. Jest tu całe mnóstwo restauracji i lokali zarówno wzdłuż wybrzeża jak i w uliczkach w centrum. Do tych najbardziej popularnych należą m.in. Civitanova Danza (🇵🇱 Międzynarodowy Festiwal Tańca) na przełomie lipca i sierpnia oraz Fiera del Mare (🇵🇱 Targi Morskie) w czerwcu o charakterze głównie gastronomicznym. To prawdziwa okazja do spróbowania licznych potraw przede wszystkim z owocami morza.

Mieszkałam w Civitanovie przez pierwsze 3 lata mojej emigracji (od 2016 do 2019 roku) i mam z nią wiele wspomnień. Nie przeniosłabym się tu już jednak ponownie. W Civitanovie zrobiło się od tamtego czasu trochę… tłoczno. Również ceny mieszkań (zarówno wynajem jak i sprzedaż) poszły mocno w górę. Jedną z przyczyn jest na pewno trzęsienie ziemi w regionie Marche w 2016 roku. Dlaczego? Bo trzęsienia są dużo mniej odczuwalne i mniej niebezpieczne właśnie na wybrzeżu, stąd część osób mieszkających wgłąb lądu zaczęła się przenosić do nadmorskich miejscowości, m.in. do Civitanovy. Popularność miasta na pewno wzrosła też od momentu budowy nowej drogi łączącej Perugię z Ankoną, co umożliwiło mieszkańcom Umbrii na szybszy dojazd do wybrzeża (pierwszym “nadmorskim” przystankiem tej drogi jest własnie Civitanova). Miasto staje się też ona coraz bardziej popularnym wakacyjnym kierunkiem i restauratorzy/właściciele hoteli czy B&B sprytnie to wykorzystują. Nie znaczy to jednak, że nie da się tutaj znaleźć noclegu czy czegoś zjeść w przyzwoitej cenie. Taka jest ogólna tendencja.

Civitanova Miastem tańca – ciekawostki

• Początki miasta sięgają czasów paleolitu, o czym świadczą odkryte na jego terytorium znaleziska. Później zostało zajęte przez Greków w celach handlowych, ponieważ jego położenie nad Adriatykiem i rzeką Chienti było bardzo strategiczne m.in. dla handlu morskiego.
• Najsłynniejszym tancerzem przełomu XIX i XX wieku z Marche był Enrico Cecchetti, którego rodzicie pochodzili z Civitanovy. Cecchetti pracował na deskach teatru niemal na całym świecie. To jego postaci poświęcony jest festiwal Civitanova Danza (🇮🇹 wł. danza – taniec). Jego imię nosi też kino przy Viale Vittorio Veneto.
• W Civitanovie znajduje się Villa Eugenia zbudowana w XVIII wieku na polecenie rodziny Bonaparte. Przebywała w niej ponoć Cesarzowa Eugenia, arystokratka hiszpańsko-szkocka, ostatnia monarchini francuska i żona Napoleona III. Obecnie budowla jest niestety w opłakanym stanie i nie można jej zwiedzać, szkoda!
• Przez całe wybrzeże biegnie wygodna ścieżka rowerowa. Istnieje też wygodna trasa pozwalająca na dostanie się na dwóch kółkach do Civitanova Alta na wzgórzu.

• Civitanova od kilku lat mocno się rozwija i wielu miejscowych mówi, że staje się drugim Rimini. Faktycznie w sezonie letnim jest tu co robić – szerokie plaże oraz masa ciekawych lokali oraz eventów zachęcają do spędzenia czasu właśnie tutaj.

Co zobaczyć w Civitanova Marche?

Plaże: piaszczysta i kamienista

Civitanova Marche jest znana przede wszystkim z możliwości odpoczynku na Adriatykiem. Miłośnicy morza i słońca znajdą tutaj 8-kilometrów plaż. Co ważne, na północy brzeg jest szeroki i piaszczysty, a woda jest płytka, idealna do kąpieli dzieci, które mogą w ten sposób bezpiecznie kąpać się i bawić bez żadnego ryzyka. Plaże po południowej stronie są piaszczysto-żwirowe z drobniejszymi i większymi kamykami i głębszą wodą.

Być może pamiętacie z geografii, że Adriatyk to jedno z najcieplejszych mórz. W zimie temperatura spada do 7-11°C tak, że woda jest cieplejsza niż powietrze, wiosną wzrasta do 20-23°C, a latem osiąga aż 26-27°C, choć wyższe temperatury można częściej spotkać nie na naszym, a chorwackim wybrzeżu.

Część plaż – tam, gdzie rozstawione są leżaki i parasole – jest płatna. Tam gdzie jest pusto, można rozłożyć się z własnym ręcznikiem. Poniżej zostawiam Wam linki do Google Maps do czterech darmowych plaż w miasteczku.

Darmowe plaże (🇮🇹 spiaggie libere) na północ od portu i molo:
Link Google Maps 1 | Link Google Maps 2.

Darmowe plaże (🇮🇹 spiaggie libere) na południe od portu i molo:
Link Google Maps 1 | Link Google Maps 2.

Znacie Bandiere Blu (🇵🇱 niebieskie flagi)? Każdego roku miejscowości nadmorskie i kąpieliska na całym świecie walczą o prawo do używania znaku błękitnej flagi, która oznacza, że spełniają one najwyższe standardy czystości i bezpieczeństwa. We Włoszech co roku wyróżnianych jest blisko 400 plaż. W naszym regionie Marche w 2024 niebieską flagą oznaczono 17 kąpielisk, należy do nich również Civitanova Marche.

Zostawiam je Wam z podziałem na prowincje:
⛱️ Pesaro-Urbino: Gabicce Mare, Pesaro, Fano, Mondolfo;
⛱️ Ancona: Senigallia, Ancona, Sirolo, Numana;
⛱️ Macerata: Civitanova Marche, Potenza Picena;
⛱️ Fermo: Fermo, Pedaso, Porto San Giorgio; Porto Sant’Elpidio;
⛱️ Ascoli Piceno: Cupra Marittima, Grottammare, San Benedetto del Tronto.

Monumento alla Resistenza (🇵🇱 Pomnik Ruchu Oporu) – na samym początku Lungomare Sud znajduje się pomnik z granitu i brązu autorstwa rzeźbiarza Wladimiro Tulli. Został zbudowany w latach 1968-1969 i zainaugurowany 20 września 1970 r. Zadedykowany jest pamięci wszystkich mieszkańców Civitanovy, którzy padli ofiarą wojny.

Lungomare, port i molo “Vedo a colori”

Obszar portu w Civitanovie można traktować jako atrakcję turystyczną. W przeciwieństwie do klasycznych portów w nadmorskich miastach, ten w Civitanovie to prawdziwa eksplozja kolorów! Niech pierwszym przykładem będzie mała zielona latarnia morska wzdłuż północnego molo, z której można podziwiać wspaniały widok na północną piaszczystą plażę i wzgórze Monte Conero w oddali. Do tego miejsca w miasteczku Civitanova Marche mam szczególny sentyment. To tutaj Ale zabrał mnie na jedną z pierwszych randek! 🙂

Zieleń to jednak nie jedyny kolor zdobiący port. Wzdłuż południowego molo znajdziecie prawdziwe muzeum street art! To zasługa projektu “Vedo a colori” (🇵🇱 widzę w kolorze/na kolorowo), którego pomysłodawcą i kuratorem jest Giulio Vesprini, artysta miejski i niezależny grafik. Jego pomysł zakładał przekształcenie strefy portowej Civitanova Marche w muzeym poświęcone sztuce ulicznej. Udało mu się!

Realizacja projektu rozpoczęła się w 2009 roku, i od tamtej pory ponad 100 artystów ozdobiło swoimi pracami blisko 3 tysiące metrów kwadratowych przestrzeni miejskiej pomiędzy molo, stocznią i sklepikami sprzedającymi świeże ryby w sąsiedztwie wybrzeża.

Dziś projekt jest oficjalnie Museo d’Arte Urbana, czyli Muzeum Sztuki Miejskiej, zmieniając diametralnie to nadmorskie miasto.

Ratusz, plac główny i Lido Cluana

Palazzo Sforza – Cesarini to pierwszy budynek, jaki zauważycie na głównym placu Piazza XX Settembre. Obecnie pełni rolę ratusza. Został zbudowany przez księcia Lorenzo Sforzę w 1862 roku. To imponujący pałac w stylu późnego neoklasycyzmu, wykonany jest z cegły terakotowej i ozdobiony motywami renesansowymi.

Zaraz obok wciąż na placu możecie przespacerować się po mini ogrodzie miejskim Giardini Sesto Bruscantini (imienia śpiewaka operowego urodzonego w Civitanovie), z fontanną w centrum, bujną roślinnością i licznymi ławeczkami, jeżeli będziecie mieli ochotę odpocząć.

CIEKAWOSTKA: W Civitanovie co tydzień w sobotę odbywa się mercato, czyli rynek miejski. Cały plac główny i część uliczek w centrum pełne są straganów z najróżniejszymi produktami. Jeżeli chcecie sprawić sobie stąd pamiątkę, zwróćcie uwagę zwłaszcza na buty. Często na rynku sprzedają lokalne fabryki, które produkują obuwie ze skóry dobrej jakości, i sprzedają je w bardzo przystępnych cenach.

Idąc od placu i ogrodu w stronę plaży będziecie przechodzić przez Lido Cluana – historyczną dzielnicę miasta z wiekowymi budynkami. Jednym z pierwszych jest działający do dziś jako hotel i restauracja “Chalet Miramare” z 1922 roku.

Spacerująć tą malutką dzielnicą na pewno zauważycie Varco sul mare – ogromny łuk powtały w wyniku rozbiórki dawnej hali, pod którą odbywały się lokalne eventy (w tym znane targi obuwia). Przestrzeń ta jest często wykorzystywana do różnego rodzaju wydarzeń, takich jak teatry plenerowe, festiwale kulinarne czy koncerty.

Główna ulica handlowa Corso Umberto I

Będąc w Civitanovie nie można przegapić głównej ulicy, wzdłuż której znajdują się dziesiątki sklepów. To chyba drugie miejsce, zaraz po Lungomare północnym i południowym, po którym najchętniej przechadzają się na długie spacery mieszkańcy miasta. Mniej więcej w połowie Corso Umbero I znajdziecie stację kolejową.

Dzielnica Shanghai – “Borgo Marinaro”

Miasto takie jakim widzimy dzisiaj zaczęło intensywnie się rozwijać dopiero w XIX wieku po zjednoczeniu Włoch. Wcześniej tak jak pisałam w pierwszej części artykułu, było podzielone na borgo na wzgórzu – Civitanova Alta i obszar wokół portu.

Borgo Marinaro nazywane też dzielnicą Szangaj było jednym z najbardziej kolorowych elementów portowej części miasta. W niskich domkach szeregowych mieszkali rybacy, których praca stanowiła wówczas podstawowy wkład w rozwój Civitanovy.

Niektóre uliczki wchodzące w skład Borgo to np. Via Conchiglia (wł. conchiglia – muszla), Via della Nave (wł. nave – statek), Via della Carena (wł. carena – kadłub). Jak widzicie po tłumaczeniach, nazwy mocno nawiązują do faktu, że ta część miasteczka była zamieszkiwana przez rybaków. 🙂 Dziś ta dzielnica pełna jest uroczych B&B, lokali i sklepów. Niektóre z domków wciąż można kupić i wyremontować.

Vecchia Pescheria & Kościół Cristo Re

W Civitanovie znajduje się jeden bardzo charakterystyczny budynek, którego nie sposób nie zauważyć. To Kościół Cristo Re przy Viale Giacomo Matteotti. Codziennie o 12.00 z głośników wieży kościelnej rozbrzmiewa pieść Ave Maria Schuberta.

5 minut spaceru od kościoła, w samym sercu miasta – znajduje się inne ciekawe i historyczne miejsce – Vecchia Pescheria, czyli stary targ rybny. Do dziś wcześnie rano można tutaj kupić świeżo złowione owoce morza, ale też owoce i warzywa, a także mięso od lokalnych producentów.

“Górne” miasteczko, czyli Civitanova Alta

Civitanova, choć znana przede wszystkim ze swojego wybrzeża, to nie tylko miejscowość stricte portowa i nadmorska. Nad dolną częścią nad Adriatykiem góruje Civitanova Alta – średniowieczna miasto otoczone murami z czterema bramami wjazdowymi zbudowanymi przez rodzinę Sforzów w XV wieku. Najbardziej charakterystyczną i rozpoznawalną jest Porta Marina ze wględu na cyprys wyrastający wewnątrz.

Civitanova Alta słynie m.in. z tego, że jest miejscem urodzin pisarza i poety. Annibala Caro. Jego imię nosi tutaj teatr, którego wejście zdobi piękny, misternie zdobiony renesansowy portal z białego kamienia. Nie można też pominąć Miejskiej Galerii Sztuki Moretti, dawnego kościóła Sant’Agostino, czy historyczna stacja tramwajowa, która łączyła dolną i górną część miasta w latach 1911-1955. Nie mam pojęcia, czemu taka wygodna linia nie mogłaby działać również dziś 🙂

Podczas gdy portowa część Civitanova Marche to typowe nadmorskie miasteczko, z mnóstwem lokali, portem, promenadą i plażami, Civitanova Alta to typowe średniowieczne włoskie miasteczko, z wąskimi kolorowymi uliczkami i wyjątkowym klimatem. To co je dodatkowo wyróżnia, to niesamowity widok na Adriatyk. Warto tu przyjechać chociaż na spacer!

Czego spróbować i gdzie zjeść będąc w Civitanova Marche?

Civitanova Marche to miasto nad Morzem Adriatyckim, więc warto tu spróbować przede wszystkim świeżych owoców morza. Jeżeli chodzi o konkretne dania, znajdziecie ich tu do wyboru do koloru, np. makarony czy risotto allo scoglio (🇵🇱 z owocami morza), agli scampi (🇵🇱 z krewetkami), alle vongole (🇵🇱 z małżami). Na drugie danie najczęściej podaje się ryby grilowane lub fritturę (owoce morza smażone w panierce). Jeżeli chcecie spróbować typowego lokalnego dania, sprawdźcie czy menu restauracji ma w ofercie il brodetto. To zupa rybna przygotowywana na różne sposoby na całym wybrzeżu regionu Marche.

W Civitanovie jest mnóstwo restauracji wzdłuż promenady i w centrum serwujących dania rybne. Jeżeli wolicie pizzę też znajdziecie duży wybór. Zostawiam kilka nazw lokali w Civitanovie, w których sama byłam i mogę polecić:

• € Panino Marino – hamburgery z owocami morza, bardzo smaczne i ciekawe połączenia smaków;
• € Primo Piatto – taniej niż tu nie zjecie 😀 Pierwsze dania zarówno z owocami morza jak i z mięsem, na duży głód;
• €€ Trattoria Lo Monte – smaczne dania rybne w przyzwoitych cenach,
• €€ Il Gabbiano – dania z owocami morza, pizza, sushi. Smaczne jedzenie i normalne ceny;
• €€ Ai Due Re – przede wszystkim pizzeria (pizza na cienkim cieście w najróżniejszych smakach), przy plaży;
• €€€ Duca 26 – pizzeria gourmet o bardziej wyszukanych smakach i doskonałej jakości składnikach, w centrum.
• €€€ La Greppia – restauracja specjalizująca się w owocach morza, świeże i dobre jedzenie, za które trzeba zapłacić troszkę więcej.

A gdzie na śniadanie w Civitanovie? Na przykład tutaj:

• Fior di Grano – duży wybór rogalików i różnych ciasteczek i ciast, to też piekarnia i miejsce, gdzie można zjeść szybki obiad (np. danie makaronowe czy sałatka),
• Pasticceria Romana – bar zaraz obok stacji, więc w wygodnej lokalizacji. Rogaliki na słono i na słodko, kanapki. Ciekawy wystrój;
• Bar Caffetteria La Ternana – adres do zapamiętania i na śniadanie i na aperitivo, spory wybór na obie “okazje”;
• Pasticceria Naturalmente Merci – niedaleko od centrum, z parkingiem naprzeciwko. Oprócz rogalików i gotowych ciastek również m.in. pancakes. Opcje wegańskie i
• Pasticceria Pizzeria Lattanzi Lucrezio – troszkę dalej od centrum, ale bardzo smacznie i z dużym wyborem najróżniejszych rogalików i ciastek, ale też innych ciast i wyrobów przygotowywanych na miejscu.

Jeżeli Wy też macie sprawdzone restauracje w Civitanovie i chcecie się podzielić adresami, grupa na Facebooku Region Marche we Włoszech | Wszystko co warto wiedzieć przed przyjazdem ☀️ będzie do tego idelnym miejscem.

Dowiedzieliście się z tego artykułu czegoś nowego o Civitanovie? Byliście tu już kiedyś? A może dopiero wybieracie się tu na najbliższe wakacje? Dajcie znać w komentarzu 🙂